Tuarascáil na StiúrthóirÁ
Is cúis áthais Á do na StiúrthóirÁ a dtuarascáil bhliantúil a chur isteach in ineacht leis na ráitis airgeadais iniúchta don bhliain dar crÁoch 31 Nollaig 2009.
An Comhlacht
CorpraÁodh an Comhlacht ar 8 Nollaig 1988 agus thosaigh sé ag trádáil ar 1 Eanáir 1989 nuair a ghlac sé freagracht ar an ngnó foraoiseachta a bhÁ á riar ag an Roinn TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia roimhe sin. Fuarthas na sócmhainnÁ ábhartha agus dliteanais gafa ar 1 Eanáir 1989.
Tá gnáthscair amháin ag an Aire TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia agus tá an chuid eile den scairchaipiteal eisithe ag an Aire Airgeadais.
PrÁomhghnÁomhaÁochtaÁ agus athbhreithniú ar an ngnó
Is iad an fhoraoiseacht agus gnÁomhaÁochtaÁ atá bainteach leis an bhforaoiseacht, táirgÁ adhmaid innealtóireachta agus forbairt na talún na prÁomhghnÁomhaÁochtaÁ den Ghrúpa. Tá an t-athbhreithniú ar na gnóthaÁ atá ag teastáil ó Alt 13 (mar a leasaÁodh) d’Acht na gCuideachtaÁ (Leasú), 1986 san áireamh i Ráiteas an Chathaoirligh, Athbhreithniú an PhrÁomhfheidhmeannaigh, Athbhreithnithe na Rannóg agus codanna an Athbhreithnithe Airgeadais den Tuarascáil Bhliantúil.
TorthaÁ agus DÁbhinnÁ
Tá sonraÁ de thorthaÁ an Ghrúpa leagtha amach sa chuntas brabúis agus caillteanais agus sna nótaÁ ábhartha. Thit láimhdeachas an ghrúpa faoi €42.6m (17%) go €206.9m in 2009 agus thit an glanbhrabús don bhliain ó €9.2m. go €4.2m. Is iad an cor chun donais san earnáil fhoirgnÁochta agus an laige leanúnach i luach na steirling na cúiseanna is mó don mheath.
NÁ mholann na StiúrthóirÁ go n-ÁocfaÁ dÁbhinn deiridh (2008: €0.00412 do gach scair).
StiúrthóirÁ
Cheap an tAire TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia StiúrthóirÁ an Chomhlachta. Is iad seo a leanas na StiúrthóirÁ a bhÁ in oifig i rith na bliana dar crÁoch 31 Nollaig 2009:
Brendan McKenna (Cathaoirleach)
David Gunning (PrÁomhfheidhmeannach)
Breffni Byrne
Eugene Griffin
Grainne Hannon
Alma Kelly
Philip Lynch
Seamus Murray
Yvonne Scannell
Frank Toal
D’éirigh Grainne Hannon agus Philip Lynch as an mBord ar 27 Márta 2009 agus 30 Aibreán 2009 faoi seach. Ceapadh Seamus Murray ar an mBord ar 1 Lúnasa 2009.
NÁl aon leasanna ag na StiúrthóirÁ agus ag an RúnaÁ i scaireanna an Chomhlachta, a fhoghnóthais, a chomhfhiontar ná a ghnóthais ábhartha.
Ráiteas ar FhreagrachtaÁ na StiúrthóirÁ
Tá na StiúrthóirÁ freagrach as an Tuarascáil Bhliantúil agus na ráitis airgeadais a ullmhú de réir DhlÁ infheidhme na hÁ‰ireann agus an Chleachtais ChuntasaÁochta a bhfuil glacadh leis in Á‰irinn, lena n-áirÁtear na caighdeáin chuntasaÁochta atá eisithe ag Bord na gCaighdeán CuntasaÁochta agus atá foilsithe ag Institiúid na gCuntasóirÁ Cairte in Á‰irinn.
Faoi dhlÁ na gcuideachtaÁ in Á‰irinn tá dualgas ar na StiúrthóirÁ ráitis airgeadais a ullmhú do gach bliain airgeadais a thugann léargas fÁor agus cothrom ar staid chúrsaÁ an Chomhlachta agus an Ghrúpa agus ar bhrabús nó chaillteanas an Ghrúpa don tréimhse sin. Agus na ráitis airgeadais seo á n-ullmhú, tá dualgas ar na StiúrthóirÁ:
- polasaithe cuntasaÁochta oiriúnacha a roghnú agus ansin iad a chur i bhfeidhm go chomhsheasmhach;
- breithiúnais agus meastacháin a bhfuil réasúnta agus stuama a dhéanamh;
- na ráitis airgeadais a ullmhú ar bhonn gnóthais leantaigh ach amháin má tá sé mÁ-oiriúnach a thoimhdiú go leanfaidh an Comhlacht ar aghaidh i mbungnó.
DearbhaÁonn na StiúrthóirÁ gur chloÁgh siad leis na riachtanais thuasluaite agus na ráitis aigeadais á n-ullmhú acu.
Tá na StiúrthóirÁ freagrach as leabhair chuntais chuÁ a choimeád a léirÁonn le cruinneas réasúnta staid airgeadais an Chomhlachta agus an Ghrúpa, ag am ar bith, agus a ligeann dóibh a chinntiú go n-ullmhaÁtear na ráitis airgeadais de réir na gcaighdeán cuntasaÁochta a bhfuil glacadh leo in Á‰irinn agus de réir reacht na hÁ‰ireann a chuimsÁonn Achtanna na gCuideachtaÁ 1963 go 2005 agus Rialacháin na gComhphobal Eorpach (CuideachtaÁ: Cuntais Ghrúpa), 1992. Tá siad freagrach freisin as sócmhainnÁ an Ghrúpa a chosaint agus mar sin as céimeanna réasúnta a ghlacadh chun calaois agus mÁrialtachtaÁ eile a chosc agus a aimsiú. Tá na StiúrthóirÁ freagrach as cothabháil agus sláine na faisnéise corparáidÁ agus airgeadais atá san áireamh ar shuÁomh gréasáin an chomhlachta. D’fhéadfadh difrÁochtaÁ a bheith idir an reachtaÁocht in Á‰irinn a rialaÁonn ullmhúchán agus scaipeadh na ráiteas airgeadais ón reachtaÁocht in údaráis eile.
Tá na StiúrthóirÁ freagrach as cothabháil agus sláine shuÁomh Gréasáin Choillte Teoranta. Tá fáil ar fhaisnéis atá foilsithe ar an idirlÁon i lÁon mór tÁortha le ceanglais dhlÁthiúla éagsúla. Féadfaidh an reachtaÁocht in Á‰irinn a rialaÁonn ullmhú agus leathadh na ráiteas airgeadais a bheith éagsúil ón reachtaÁocht i ndlÁnsÁ eile.
Tá dualgas ar na StiúrthóirÁ freisin ráiteas ar chóras an rialaithe inmheánaigh a chur san áireamh sa Tuarascáil Bhliantúil de réir an Chóid Chleachtais um Rialú ComhlachtaÁ Stáit.
Rialachas Corparáideach
Tá Bord Choillte tiomanta do na caighdeáin is airde de rialachas corparáideach agus tá sé freagrach dá scairshealbhóirÁ do na caighdeáin sin. Leagann an Cód Cleachtais um Rialú ComhlachtaÁ Stáit, atá eisithe ag an Roinn Airgeadais, na prionsabail de rialachas corparáideach amach a bhaineann leis an gComhlacht agus tacaÁonn na StiúrthóirÁ le prionsabail agus forálacha an chóid.
I mÁ na Nollag 2009, bhunaigh an Bord coiste le hathbhreithniú a dhéanamh ar dhualgais rialachais chorparáidigh an Ghrúpa ag féachaint d’fhorálacha an Achta Fhoraoiseachta 1988; do mheabhráin agus airteagail chomhlachais na cuideachta, don Chód Cleachtais um Rialú ComhlachtaÁ Stáit agus do chreataÁ dea-chleachtais eile lena n-áirÁtear an Comhchód. Déanfaidh sé measúnú freisin ar an gcaoi a gcomhlÁonann córais agus cleachtas rialaithe chorparáideacha reatha an Ghrúpa na dualgais seo agus molfar feabhsuithe i gcás inar cuÁ. Baill an Choiste ná Yvonne Scannell (Cathaoirleach), Eugene Griffin, Alma Kelly agus Gerry Egan (RúnaÁ an Chomhlachta).
Bord na StiúrthóirÁ
I rith na bliana is é a bhÁ ar an mBord ná an PrÁomhfheidhmeannach, Cathaoirleach neamhfheidhmiúcháin agus seachtar StiúrthóirÁ neamhfheidhmiúcháin. Tá an Cathaoirleach agus na baill neamhfheidhmiúcháin den bhord neamhspleách ón bPrÁomhfheidhmeannach agus ón mbainistÁocht shinsearach. Ceapann an tAire TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia na StiúrthóirÁ go léir don Bhord ar feadh tréimhse nach maireann nÁos faide ná 5 bliana agus tá a dtéarmaÁ oifige leagtha amach i scrÁbhinn. SocraÁonn an tAire leibhéal an luacha saothair do Bhord na StiúrthóirÁ freisin agus nÁ bhaineann an luach saothair do StiúrthóirÁ neamhfheidhmiúcháin le feidhmÁocht.
Tionólann an Bord go foirmiúil ar bhonn mÁosúil. Tá sceideal d’ábhair atá forchoimeádta dó go sainiúil i gcomhair cinnidh agus tá sé sásta go bhfuil stiúradh agus rialú an Ghrúpa ina lámha go buan. Déanann an Bord buiséad bliantúil agus plean rollta cúig bliana an Ghrúpa a athbhreithniú agus a fhormheas. Faigheann an Bord cuntais bhainistÁochta mhÁosúla go pras le mionchomparáid idir na figiúirÁ fÁora agus an buiséad. BÁonn léirithe sonracha ag an mbainistÁocht shinsearach don Bhord ar bhonn rialta chun tacú leis na cuntais bhainistÁochta a chur i láthair. Tá na conarthaÁ suntasacha, na hinfheistÁochtaÁ móra agus an caiteachas caipitiúil uile go léir faoi réir athbhreithnithe ag an mBord freisin. Tugann gach Stiúrthóir neamhfheidhmiúcháin breithiúnas neamhspleách chun fóir ar na hábhair go léir lena ndéileálann an Bord, lena n-áirÁtear na cinn a bhaineann le straitéis, feidhmÁocht, acmhainnÁ agus caighdeáin iompair.
Tá teacht ag baill an Bhoird go léir ar RúnaÁ an Chomhlachta agus ar chomhairleoirÁ gairmiúla an Chomhlachta de réir mar is gá. CinntÁonn sé seo go leantar nósanna imeachta an Bhoird agus go gcloÁtear leis na rialacha agus rialacháin go léir atá infheidhme. Fuair gach Stiúrthóir mionteagasc oiriúnach nuair a ceapadh ar an mBord iad.
Ášsáideann an Bord dhá phrÁomhchoiste chun cabhrú leo a gcuid freagrachtaÁ a chomhlÁonadh go héifeachtach.
An Coiste Iniúchta
Baill: Breffni Byrne (Cathaoirleach) agus Frank Toal
Tá an Coiste Iniúchta déanta suas de StiúrthóirÁ neamhfheidhmiúcháin, lena n-áirÁtear cuntasóir cáilithe agus feidhmÁonn sé faoi théarmaÁ tagartha foirmiúla. D’éirigh Frank Toal as an gCoiste ar 26 Iúil 2008 agus athcheapadh ar an gCoiste é ar 29 Eanáir 2009. D’éirigh Grainne Hannon as an gcoiste ar 27 Márta 2009. Féadfaidh an Coiste athbhreithniú a dhéanamh ar aon ábhar maidir le gnóthaÁ airgeadais an Ghrúpa, go háirithe, na ráitis airgeadais bhliantúla, na rialuithe airgeadais, feidhm an iniúchta inmheánaigh, tuarascálacha na n-iniúchóirÁ seachtracha agus inmheánacha agus na hathruithe atá molta i leith polasaithe cuntasaÁochta. Dé ghnáth tugtar cuireadh don PhrÁomhfheidhmeannach, don PhrÁomhoifigeach Airgeadais, don PhrÁomh-Iniúchóir Inmheánach agus do bhainisteoirÁ sinsearacha eile chun freastal ar na cruinnithe seo de réir mar is cuÁ. Tá an Coiste freagrach as ucht cheapadh agus tháillÁ na n-iniúchóirÁ seachtracha agus buaileann an Coiste leo chun an t-iniúchadh bliantúil a phleanáil agus chun athbhreithniú a dhéanamh ar thorthaÁ an iniúchta bhliantúil ina dhiaidh sin. Buaileann na hiniúchóirÁ seachtracha leis an gCoiste go prÁobháideach freisin. TuairiscÁonn an PrÁomh-Iniúchóir Inmheánach dÁreach don Choiste agus tá an Coiste freagrach as ucht fhormheasadh an phlean iniúchta inmheánaigh. Buaileann an PrÁomh-Iniúchóir Inmheánach leis an gcoiste go prÁobháideach freisin.
BunaÁodh creatlach chun riosca a aithint go foirmiúil agus chun éifeacht na rialuithe inmheánacha a mheas. Déanann iniúchóirÁ inmheánacha monatóireacht ar chórais rialaithe an Ghrúpa trÁ thuarascálacha airgeadais a scrúdú, trÁ chruinneas an tuairiscithe d’idirbhearta a thástáil agus trÁ dhearbhú ar chumaÁ eile go bhfuil na córais ag feidhmiú de réir chuspóirÁ an Ghrúpa. Déantar an chaoi a bhfreagraÁonn an bhainistÁocht do rioscaÁ suntasacha aitheanta agus a mhodhanna tuairiscithe a mheas freisin.
Coiste Luacha Saothair
Baill: Brendan McKenna (Cathaoirleach), Yvonne Scannell, Breffni Byrne, Denis Byrne
FeidhmÁonn an Coiste faoi théarmaÁ tagartha foirmiúla agus tháinig siad le chéile uair amháin i rith na bliana. CabhraÁonn sé leis an mBord i bhforfheidhmiú an chórais Áoctha bunaithe ar fheidhmÁocht a bhaineann leis an bPrÁomhfheidhmeannach agus roghnaÁonn sé na critéir fheidhmÁochta shainiúla atá infheidhmithe leis an ngné seo de luach saothair an PhrÁomhfheidhmeannaigh. Cuireann sé comhairle ar an mBord ar luach saothair feidhmitheach go ginearálta sa Chomhlacht agus cuireann sé treoir agus comhairle ar fáil don PhrÁomhfheidhmeannach maidir le forfheidhmiú pholasaÁ an Bhoird sa réimse seo. Tá sonraÁ tháillÁ an Stiúrthóra leagtha amach i nóta 3 a ghabhann leis na ráitis airgeadais. Tá polasaÁ Choillte maidir le luach saothair an PhrÁomhfheidhmeannaigh i gcomhréir leis na “Socruithe do luach saothair an PhrÁomhfheidhmeannaigh de ChomhlachtaÁ Trádála Stáit a chinneadh faoi choimirce na Roinne Fiontair PhoiblÁ” a eisÁodh i mÁ Iúil 1999. Tá rúnaÁ cúnta ón Roinn TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia mar bhall den choiste luacha saothair.
Caidreamh le ScairshealbhóirÁ
Coimeádann an Cathaoirleach, PrÁomhfheidhmeannach agus an bhainistÁocht caidreamh leanúnach le scairshealbhóirÁ an Chomhlachta ar fheidhmÁocht trádála, pleananna don todhchaÁ agus ceisteanna straitéiseacha. Tá cead an Aire TalmhaÁochta, Iascaigh agus Bia agus/nó an Aire Airgeadais de dhÁth le haghaidh ábhar shainiúil áirithe agus tá cumarsáid leanúnach leis an Aire ábhartha coinnithe trÁna ranna faoi seach.
Rialú Inmheánach
Tá freagracht iomlán ag an mBord as córas rialaithe inmheánaigh an Ghrúpa. NÁ féidir leis na córais sin atá coinnithe ag an nGrúpa ach dearbhú réasúnta, seachas dearbhú iomlán, a sholáthar i gcoinne mÁ-ráitis ábhartha nó caillteanais. DearbhaÁonn an Bord go bhfuil athbhreithniú déanta aige ar éifeacht an chórais rialaithe inmheánaigh.
Tá an bhainistÁocht freagrach as rioscaÁ suntasacha atá infheidhme dá limistéir ghnó a aithint agus a mheas, chomh maith le rialuithe inmheánacha oiriúnacha a chur i bhfeidhm. Déantar na rioscaÁ seo a mheas ar bhonn leanúnach agus féadfaidh siad teacht anÁos de bharr cliste rialaithe, cur isteach ar chórais TF, ceisteanna dleathacha agus rialacháin, coinnÁollacha margaidh agus tubaistÁ nádúrtha. TuairiscÁonn an bhainistÁocht freisin don Bhord ar athruithe móra sa ghnó agus sa chomhshaol seachtrach a mbÁonn tionchar acu ar riosca. Déanann an Bord breithniú ar mholtaÁ na bainistÁochta agus an Choiste Iniúchta nuair a aithnÁtear réimsÁ feabhais sa chóras.
Tá an córas rialaithe inmheánaigh deartha lena chinntiú go dtéann an bhainistÁocht i mbun gnó an Ghrúpa i slÁ ordúil, go gcosnaÁonn sé a shócmhainnÁ agus go gcinntÁonn siad, chomh fada agus is féidir, cruinneas agus iontaofacht a thaifead. Is iad seo a leanas prÁomheilimintÁ an chórais:
- Struchtúr eagraÁochta le modhanna oibrÁochta agus tuairiscithe soiléire, teorainneacha cumhachta, leithscaradh dualgais agus údaráis tiomnaithe.
- Córas cuimsitheach de thuairisciú airgeadais.
- Buiséid bhliantúla agus pleananna fadtéarmacha don ghnó a aithnÁonn na prÁomhrioscaÁ agus deiseanna.
- Monatóireacht a dhéanamh ar fheidhmÁocht i gcoinne na mbuiséad agus tuairisciú a dhéanamh air seo don Bhord ar bhonn mÁosúil.
- Cód eitice foirmiúil atá infheidhme don ghnó agus atá curtha in iúl don fhoireann.
- Feidhm iniúchta inmheánach a dhéanann athbhreithniú ar an gcóras rialaithe inmheánaigh ar bhonn rialta.
- Coiste iniúchta a dhéanann athbhreithniú ar éifeachtacht chóras rialaithe airgeadais inmheánaigh an Ghrúpa ar bhonn bliantúil.
Tá clár rioscaÁ curtha le chéile ina n-aithnÁtear na rioscaÁ is suntasaÁ atá os comhair an Ghrúpa. Agus na rioscaÁ seo á n-athbhreithniú acu iarradh ar na bainisteoirÁ aird ar leith a thabhairt orthu seo a leanas:
- Na frithbhearta i bhfeidhm chun na rioscaÁ a mhaolú.
- An riosca iarmharaigh glan ag cur na bpróiseas agus sriantaÁ atá i bhfeidhm san áireamh.
- GnÁomhaÁochtaÁ riachtanacha nó á dtógáil chun an riosca a mhaolú nÁos faide.
Rinneadh rangú ar na rioscaÁ aitheanta i dtéarmaÁ a dtionchar agus dóchúlacht chun tarlú agus táthar tar éis treoir a thabhairt do bhainisteoirÁ chun a chinntiú go ndéantar na rioscaÁ seo a mheas i bhforbairtpleananna gnó agus i bpleananna feidhmÁochta na mbainisteoirÁ indibhidiúla. Is próiseas leanúnach é seo agus leanfar ar aghaidh ag athbhreithniú próifÁl riosca agus próiseas bainistÁochta riosca an Ghrúpa ar bhonn tréimhsiúil.
Leabhair chuntais
Is iad na bearta tógtha ag na StiúrthóirÁ chun dualgas an Chomhlachta a chomhlÁonadh i leith leabhair chuntais chearta a choimeád ná an úsáid de chórais agus mhodhanna oiriúnacha agus an fhostaÁocht de dhaoine inniúla. Coimeádtar na leabhair chuntais i bprÁomhoifig an Ghrúpa ar Bhóthar Bhaile Átha Cliath, Baile an Chinnéidigh, Co. Chill Mhantáin.
Sláinte agus Sábháilteacht
Tá ráitis shábháilteachta curtha le chéile ag gach aonad gnó ar fud an Ghrúpa a ndéantar athnuachan orthu go leanúnach de réir fhorálacha an Achta um Shábháilteacht, Sláinte agus Leas ag an Obair, 2005. Tá cláir um measúnú rioscaÁ i bhfeidhm agus déantar athbhreithniú agus athnuachan orthu le sábháilteacht, sláinte agus leas na ndaoine úd atá faoi thionchar gnÁomhaÁochtaÁ an Ghrúpa a chinntiú chomh fada agus is féidir go réasúnta. Tá coistÁ sábháilteachta i bhfeidhm agus buaileann siad le chéile go rialta le comhairliúchán sláinte agus sábháilteachta éifeachtach le hionadaithe na bhfostaithe a chinntiú agus le monatóireacht a dhéanamh agus le feabhas a chur ar na caighdeáin shábháilteachta agus an fheidhmÁocht ar fud an Ghrúpa. Tá cláir oiliúna sábháilteachta agus scileanna curtha i bhfeidhm lena chinntiú go bhfuiltear ar an eolas faoin reachtaÁocht, faoi dhea-chleachtas an tionscail agus faoi na treoirlÁnte sábháilteachta ábhartha i ngach aonad gnó ar fud an Ghrúpa agus go gcloÁtear leo.
Taighde agus forbairt
I rith na bliana, lean an Grúpa lena chlár taighde agus forbartha i leith a ghnÁomhaÁochtaÁ foraoiseachta agus déantúsaÁochta táirgÁ painéil.
ÁocaÁochtaÁ Prasa
AithnÁonn na StiúrthóirÁ a bhfreagracht lena chinntiú go gcomhlÁontar forálacha an Achta um Áoc Pras Cuntas, 1997 (‘an tAcht’).
Tá nósanna imeachta curtha i bhfeidhm chun na dátaÁ ar a mbÁonn sonraisc dlite le hÁoc a aithint agus d’ÁocaÁochtaÁ a bheith déanta ar na dátaÁ seo.
Dá réir sin, tá na StiúrthóirÁ sásta gur chloÁgh an Comhlacht le riachtanais an Achta.
Foghnóthais, gnóthais chomhlachaithe agus gnóthais chomhfhiontair
Tá liosta d’fhoghnóthais, de ghnóthais chomhlachaithe agus de chomhfhiontair mar a bhÁ ar 31 Nollaig 2009 leagtha amach i nóta 29.
IniúchóirÁ
Leanfaidh na hiniúchóirÁ PricewaterhouseCoopers in oifig de réir Alt 160(2) d’Acht na gCuideachtaÁ 1963
Brendan McKenna (Cathaoirleach) David Gunning (PrÁomhfheidhmeannach)